"หลักฐานจากเอกสารโบราณกล่าวถึงเมืองหรือรัฐสำคัญบางแห่งที่ปรากฏบนแหลมมลายู โดยมีนามนี้ปรากฏในสำเนียงของแต่ละภาษา: หลังยาซูว หลังยาซีเจีย (ภาษาจีน) ลัคาโศกะ อิลังคาโศกะ (ภาษาสันสกฤต และ ภาษาทมิฬ) เล็งกุสะ (ภาษาขวา) ลังคะศุกา (ภาษาอาหรับ) ลังกะสุกะ สังกาสุกะ (ภาษามลายู) นักวิชาการต่างก็มีสันนิษฐานว่า นามนี้อาจจะเป็นชื่อเมืองเดียวกัน ที่เคยตั้งอยู่ในรัฐเคดาห์ ประเทศสหพันธรัฐมาเลเซีย และจังหวัดปัตตานีในปัจจุบัน" นักวิชาการทางประวัติศาสตร์และโบราณคดีมีความเชื่อว่า ปัตตานีเป็นสถานที่แวะพักจอดเรือที่สำคัญ สืบเนื่องมาจากการแลกเปลี่ยนซื้อ-ขายสินค้าระหว่างพ่อค้าชาวอินเดียทางตะวันตกกับพ่อค้าชาวจีนทางตะวันออก และชนพื้นเมืองบนแผ่นดินและหมูเกาะใกล้เคียง มีความเชื่อว่า ปัตตานีในอดีตเคยเป็นอาณาจักรที่มีความเจริญรุ่งเรือง มีหลักฐานทางโบราณคดีที่บ่งชี้ได้ว่า บริเวณอำเภอยะรัง…