ปลากัดถือเป็นสัตว์เลี้ยงสายพันธุ์พื้นเมืองที่ได้รับความนิยมในประเทศไทย ลักษณะนิสัยของพันธุ์นี้เป็นนักสู้ที่แข็งแกร่งและอดทน โดยพวกเขาจะแสดงความทนทานอย่างมหาศาลเมื่อโตเต็มวัย ในอดีต, คนทั่วไปมักเลี้ยงปลากัดเพื่อใช้ในการแข่งขัน แต่ในปัจจุบันมุ่งหวังหลายอย่างมากขึ้น การเลี้ยงปลากัดเป็นเรื่องที่เน้นความสวยงามมากขึ้น เนื่องจากปลากัดที่มีลักษณะสมบูรณ์มักมีครีบและหางที่มีสีสันสวยงาม อีกทั้งปลากัดตัวไหนที่มีเอกลักษณ์โดดเด่นก็ยิ่งเพิ่มมูลค่าให้สูงขึ้นอีกด้วย
ปัจจัยที่มีผลต่อความสมบูรณ์ของปลากัดที่สำคัญคืออาหาร ที่ต้องเลือกให้เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมและความต้องการทางโภชนาการของพันธุ์ปลา ซึ่งเรามีวิธีการเลือกอาหารปลากัดตามแต่ละช่วงวัยเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด ดังนี้ :
1. เลือกอาหารปลากัดที่มีสารอาหารครบถ้วน เหมาะสมกับทุกช่วงวัย
โดยพื้นฐานแล้วสารอาหารที่ปลากัดต้องการมีไม่กี่ชนิดเท่านั้น แต่สัดส่วนของสารอาหารเหล่านี้ต้องปรับตามช่วงวัยของปลา โปรตีนเป็นสารอาหารที่สำคัญมีอยู่ในทุกช่วงวัย โดยในช่วงแรกเกิดควรให้โปรตีนมากเพิ่มเติม นอกจากนี้ ยังมีไขมัน ไฟเบอร์ และมีวิตามินกับแร่ธาตุเป็นส่วนเสริม การปรับสัดส่วนเหล่านี้จะช่วยให้ปลากัดเจริญเติบโตได้อย่างเหมาะสม นอกจากนี้ ในช่วงอนุบาลควรให้ไรแดงหรืออาร์ทีเมียเพื่อกระตุ้นสุขภาพและสีสันของปลากัด
2. เลือกอาหารเม็ดหรือไรแดงที่มีขนาดเล็ก เพื่อให้เหมาะกับปลากัดที่มีขนาดตัวเล็ก
การเลี้ยงปลากัดที่เป็นปลาสายพันธุ์เล็กนั้น เราต้องใส่ใจทั้งสารอาหารและขนาดของอาหาร เนื่องจากปลากัดเล็กโตเต็มวัยมีขนาดลำตัวประมาณ 6 – 8 เซนติเมตร เริ่มต้นจากช่วงแรกเกิดและช่วงอนุบาลที่มีขนาดเล็กมาก การเลือกอาหารเม็ดที่เหมาะสำหรับขนาดนี้มีความสำคัญ เพราะขนาดอาหารที่เหมาะสมจะช่วยให้ปลากินอาหารได้ง่าย และมีผลต่อการเจริญเติบโตและระบบย่อยของปลาได้อย่างมีประสิทธิภาพ
อาหารเม็ดสำหรับปลากัดควรมีขนาดไม่เกิน 1 มิลลิเมตร โดยที่ขนาด 0.5 – 0.8 มิลลิเมตร เป็นขนาดที่เหมาะสมที่สุด สำหรับอาหารประเภทไรแดงก็ต้องคำนึงถึงขนาดเช่นกัน เนื่องจากไรแดงในธรรมชาติมีขนาดประมาณ 0.4 – 1.8 มิลลิเมตร การเลือกใช้อาหารที่เข้ากันได้กับขนาดของปลาจะส่งผลดีต่อกระบวนการกินอาหารของปลากัด
3. พิถีพิถันในการเลือกอาหารสำหรับปลากัดแรกเกิดเป็นพิเศษ
ในช่วงแรกเกิดเป็นช่วงเวลาที่สำคัญในการเพาะพันธุ์ปลากัด การดูแลแวดล้อมและการเลือกใช้อาหารที่เหมาะสมมีบทบาทสำคัญในการรักษาสุขภาพของลูกปลาและป้องกันการติดเชื้อโรคที่อาจเกิดขึ้นได้ง่าย การเลือกใช้อาหารที่เพิ่มประสิทธิภาพในการเจริญเติบโตของปลากัดเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องพิจารณาอย่างถูกต้อง
ในช่วงนี้เราควรเลือกใช้อาหารสด เช่น ไรแดง อาร์ทีเมีย หนอนแดง หรือลูกน้ำ เพราะมีคุณค่าทางโภชนาการสูง หากไม่สะดวกในการให้อาหารสดทุกวัน สามารถใช้อาหารสำเร็จรูปที่ผ่านการแปรรูปมาแล้วได้ ควรให้คำนึงถึงความต้องการของลูกปลาในขณะนั้น โดยสามารถใช้อาหารสำเร็จรูปที่มีคุณสมบัติตรงกับความต้องการของลูกปลาได้
การเลือกใช้อาหารสดหรืออาหารสำเร็จรูปนี้จะมีผลต่อการเจริญเติบโตของลูกปลาและระบบย่อยของปลา ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการรักษาสุขภาพของปลาในช่วงนี้
4. เลือกอาหารปลากัดที่ไม่ส่งผลให้น้ำสกปรก
การเลือกใช้อาหารสำหรับปลากัดต้องพิจารณาถึงผลกระทบต่อคุณภาพน้ำ เราต้องรับรู้ว่าไม่มีชนิดอาหารปลากัดใดที่จะไม่มีผลกระทบต่อความใสสะอาดของน้ำ ไม่ว่าจะเป็นอาหารสดจากธรรมชาติหรือเป็นอาหารเม็ดสังเคราะห์ อย่างไรก็ตาม เราสามารถเลือกใช้อาหารที่มีผลกระทบน้อยที่สุดได้ นอกจากนี้ เรายังต้องให้อาหารอย่างถูกวิธีเพื่อยืดระยะเวลาที่น้ำสะอาดได้นานๆ
ลักษณะที่ดีของอาหารคือต้องละลายช้าและลอยน้ำได้นานพอ โดยระยะเวลานี้ไม่มีกำหนดไว้เท่าไร ต้องใช้การสังเกตพฤติกรรมของปลากัดเราเอง ถ้าอาหารสามารถลอยน้ำอยู่ได้จนกระทั่งปลากินหมดหรือปลาหยุดกินก็ถือว่ามีความเหมาะสม อาหารเม็ดควรพองตัวได้เต็มที่เมื่อโดนน้ำ แต่ไม่ควรเปื่อยยุ่ยจนมีเศษอาหารหลุดออกมา หลังจากให้อาหารปลากัดเรียบร้อยแล้วก็ต้องช้อนตักอาหารที่เหลือออกให้หมดทุกครั้ง
