ปลาหางนกยูง (Guppy) เป็นสิ่งมีชีวิตที่น่าสนใจและเป็นที่นิยมในวงคนที่ชอบการเลี้ยงปลา ด้วยสีสันที่สวยงามและลวดลายที่สะดุดตา เป็นปลาที่นักเลี้ยงปลาหลายคนต่างหลงใหล แต่การดูแลและเลี้ยงปลาหางนกยูงไม่ได้ง่ายเหมือนที่คิด ถึงแม้ว่าจะเป็นปลาขนาดเล็ก แต่การรักษาสภาพสมบูรณ์และสีสันสดใสของพวกมันก็มีความท้าทายของมันเอง
ประวัติและถิ่นกำเนิดของปลาหางนกยูง
ปลาหางนกยูงมีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Guppy หรืออาจจะเรียกอีกชื่อว่า Millions Fish หรือ Live Bearing Tooth Carp มีกำเนิดที่ทวีปอเมริกาใต้ ภายหลังได้รับความนิยมและเผยแพร่ไปทั่วโลก พบได้ในแหล่งน้ำตามธรรมชาติ เช่น หมู่เกาะแคริบเบียนและแถบลุ่มน้ำแอมะซอน สายพันธุ์นี้ได้รับการพัฒนาและปรับปรุงจนกลายเป็นปลาสวยงามที่นักเลี้ยงปลาหลายคนให้ความสนใจ
ลักษณะทางกายวิภาคของปลาหางนกยูง
ปลาหางนกยูงเป็นปลาขนาดเล็กที่มีลำตัวยาวประมาณ 3-7 เซนติเมตร โดยตัวเมียมีขนาดใหญ่กว่าตัวผู้ ลวดลายบนหางเป็นจุดๆ ที่สะดุดตาและใช้ในการคัดแยกสายพันธุ์ สีสันของตัวตนและลวดลายบนปลาหางนกยูงมีความสวยงามและหลากหลาย จึงต้องการความระมัดระวังในการเลี้ยงเพื่อให้สีสันและลวดลายที่สวยงามไม่เสื่อมลง
การเลี้ยงปลาหางนกยูงอาจจะไม่ง่ายเพราะต้องรักษาสภาพสมบูรณ์และสุขภาพของพวกมัน การบริหารจัดการน้ำในถังเลี้ยง การให้อาหารที่เหมาะสม และการเฝ้าระวังโรคต่างๆ เป็นสิ่งสำคัญที่นักเลี้ยงต้องใส่ใจอย่างมาก เพื่อให้ปลาหางนกยูงสามารถสวยงามและมีสุขภาพที่ดีตลอดเวลาที่อยู่ในถังเลี้ยงของคุณ
สายพันธุ์ปลาหางนกยูงที่นิยมเลี้ยงในประเทศไทย
- สายพันธุ์โมเสก (Mosaic): ปลาหางนกยูงสายพันธุ์โมเสกมีครีบหลังและหางที่มีลวดลายโมเสกที่สวยงาม มีทั้งแบบเป็นแต้มใหญ่หรือลายต่อกัน ลำตัวอาจจะมีสีแตกต่างกันไปและมีหรือไม่มีลวดลาย
- สายพันธุ์ทักซิโด้ (Tuxedo): ปลาหางนกยูงสายพันธุ์ทักซิโด้แบ่งออกเป็น 2 สายพันธุ์ย่อย คือ แบบสีพื้นและแบบมีลวดลาย มีลวดลายคล้ายที่สวมเสื้อทักซิโด้ จากหัวไปถึงกลางลำตัวมีสีเงิน ส่วนหางและครีบหลังมีสีดำหรือน้ำเงิน
- สายพันธุ์กราส (Grass): ปลาหางนกยูงสายพันธุ์กราสมีจุดสีดำกระจายทั่วทั้งลำตัวและหางอย่างสม่ำเสมอ สีพื้นเป็นสีเดียวกันไม่มีสีอื่นแซม
- สายพันธุ์คอบร้าหรือสเนคสกิน (Cobra / Snake skin): ปลาหางนกยูงสายพันธุ์คอบร้าหรือสเนคสกินมีลวดลายคล้ายหนังงูที่ชัดเจนทั้งลำตัวรวมถึงครีบหลังและหาง ทั้งหมดควรมีสีและลวดลายเหมือนกัน
- สายพันธุ์โซลิด (Solid): ปลาหางนกยูงสายพันธุ์โซลิดทั้งลำตัว ครีบ และหาง จะเป็นสีเดียวกันทั้งหมด ไม่มีจุดหรือลวดลาย
- สายพันธุ์อัลบิโน (Albino): ปลาหางนกยูงสายพันธุ์อัลบิโนแบ่งเป็น 2 สายพันธุ์ย่อย คือ อัลบิโนสีพื้นที่มีตาสีแดง และอัลบิโนลายที่มีตาสีแดงเหมือนกัน ลำตัวและหางอาจจะมีลายที่ส่วนใดส่วนหนึ่งหรือทั้งสองส่วนก็ได้
- สายพันธุ์ริบบอน (Ribbon): ปลาหางนกยูงสายพันธุ์ริบบอนมีครีบทุกส่วนยาวใกล้เคียงกัน ยกเว้นครีบใต้ท้องที่ยาวกว่าส่วนอื่น ๆ
- สายพันธุ์สวอลโล (Swallow): ปลาหางนกยูงสายพันธุ์สวอลโลมีครีบที่มีปลายแตกแขนงพลิ้วไหวสวยงาม มีทั้งสีพื้นและแบบมีลวดลาย
- สายพันธุ์อิสระ (Open): ปลาหางนกยูงสายพันธุ์อิสระเป็นสายพันธุ์ที่มีครีบหางที่เป็นลักษณะอื่นและแตกต่างจาก 8 สายพันธุ์หลักด้านบน เช่น ก้านร่ม พินเทล และเดลตาเทล เป็นต้น
สภาพแวดล้อมในการเลี้ยงปลาหางนกยูง รวมถึงอาหารของปลาหางนกยูง
การเลี้ยงปลาหางนกยูงไม่ได้ยากนัก แต่ต้องการความระมัดระวังในการบำรุงรักษาถังเลี้ยงและการดูแลสุขภาพของปลาอย่างต่อเนื่อง ต่อไปนี้คือขั้นตอนทั้งหมดในการเลี้ยงปลาหางนกยูง:
- เตรียมถังเลี้ยง:
- ใช้ถังที่มีขนาดเหมาะสมกับจำนวนปลาที่คุณต้องการเลี้ยง
- ติดตั้งระบบกรองน้ำและเครื่องปรับอุณหภูมิน้ำ
- น้ำและสภาพน้ำ:
- ใช้น้ำที่ไม่มีสารละลายที่อาจทำให้ทำลายสภาพน้ำ
- ควรทำการเปลี่ยนน้ำเป็นประจำ เพื่อลดการสะสมของสารตกตะกอนและสารสกัด
- อุณหภูมิน้ำ:
- รักษาอุณหภูมิน้ำที่เหมาะสมสำหรับปลาหางนกยูงที่อยู่ในช่วง 24-28 องศาเซลเซียส
- แสง:
- ปลาหางนกยูงต้องการแสงอย่างเพียงพอ 8-12 ชั่วโมงต่อวัน
- ควรให้แสงที่มีความสว่างเป็นระยะเวลาที่แน่นอน
- การให้อาหาร:
- ปลาหางนกยูงกินได้ทั้งพืชและสัตว์น้ำขนาดเล็ก เช่น ลูกน้ำ ไรแดง ไรทะเล รวมถึงอาหารปลาสำเร็จรูป หากเป็นอาหารสดควรนำมาทำความสะอาดก่อน โดยการแช่ในด่างทับทิมประมาณ 10-20 วินาที ก่อนนำไปให้ปลากินเป็นอาหาร
- ให้อาหารวันละ 2 ครั้ง คือ ตอนเช้ากับตอนเย็น
- หากปลานกยูงกินอาหารไม่หมดควรตักเศษอาหารที่เหลือทิ้งทันที
- การควบคุมปริมาณปลา:
- หลีกเลี่ยงการเลี้ยงปลามากเกินไปในถังเดียว เพราะอาจทำให้น้ำมีความสกัด
- ให้ความสำคัญกับอัตราส่วนการเลี้ยง
- ความสะอาดและการบำรุง:
- ทำความสะอาดถังเลี้ยงอย่างสม่ำเสมอ
- ตรวจสอบสภาพน้ำและปลาเป็นประจำ เพื่อตรวจจับโรคหรือปัญหาอื่น ๆ
- การเลือกสายพันธุ์:
- เลือกสายพันธุ์ที่คุณชื่นชอบและต้องการเลี้ยง
- อ่านข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับสายพันธุ์นั้น ๆ เพื่อการเลี้ยงที่สำเร็จ
- การผสมพันธุ์:
- หากคุณต้องการทำการผสมพันธุ์ ควรทำโดยระมัดระวัง และเลือกคู่ที่มีสุขภาพดี
- การเฝ้าระวังโรค:
- รักษาความสะอาดทั้งตัวปลาและแหล่งน้ำ
- หากมีปัญหาเกี่ยวกับสุขภาพของปลา ควรปรึกษาสัตวแพทย์ทางน้ำ
การเลี้ยงปลาหางนกยูงนอกจากความสนุกแล้วยังเป็นโอกาสที่ดีในการเรียนรู้เกี่ยวกับการดูแลสัตว์น้ำและการบำรุงรักษาถังน้ำในสภาพทางธรรมชาติของปลา