หนึ่งในผลิตภัณฑ์นมเปรี้ยวที่ได้รับความนิยมมากที่สุดและเป็นที่รู้จักในใจของหลาย ๆ คน คือ “ยาคูลท์” นมเปรี้ยวขวดเล็กที่มีจำหน่ายมาอย่างช้านาน และยังคงไม่มีแผนที่จะเพิ่มขนาดให้มีความหลากหลายเหมือนบริษัทอื่น ๆ ทำ นอกจากความเป็นเอกลักษณ์ที่ทำให้ ‘ยาคูลท์’ มีความโดดเด่นนอกเหนือจากคู่แข่ง ยังเป็นปัจจัยที่สร้างคำถามในใจของผู้บริโภคว่าเพราะเหตุใด “ยาคูลท์” ยังคงมีเพียงแค่ผลิตภัณฑ์เดียวและขนาดเดียวมาอย่างยาวนานจนถึงปัจจุบัน
วันนี้จะขอนำเสนอเรื่องราวของ “ยาคูลท์” นมเปรี้ยวขวดเล็กที่ครองใจผู้บริโภคมานานกว่า 90 ปี พร้อมทั้งเหตุผลที่ทำให้มีการจำหน่ายเพียงขนาดเดียวเท่านั้น และการก่อตั้งของตัวแทนจำหน่ายที่มีเอกลักษณ์อย่าง “สาวยาคูลท์”
ต้นกำเนิดของ “ยาคูลท์”
เริ่มต้นจาก “ยาคูลท์” มีกำเนิดมาจากการมองเห็นของผู้ก่อตั้งคนหนึ่ง คือ “ดร.มิโนรุ ชิโรตะ” ที่ตระหนักถึงปัญหาสุขภาพในช่วงต้นศตวรรษที่ 20 ที่คนในญี่ปุ่นมีสภาพสุขอย่างไม่ดีเนื่องจากโรคติดเชื้อหลายชนิด ดังนั้น เขาตัดสินใจทำงานทางการแพทย์และศึกษาในมหาวิทยาลัยเกียวโตอิมพีเรียล (ที่นี้เป็นมหาวิทยาลัยเกียวโต) ในปี 1921 เพื่อเริ่มทำการวิจัยที่เกี่ยวกับยาเพื่อป้องกันโรค
การวิจัยของ “ดร.มิโนรุ ชิโรตะ” พาเขาไปสู่โลกของจุลินทรีย์ และพบว่าแบคทีเรียกรดแลคติกสามารถช่วยยับยั้งแบคทีเรียที่เป็นอันตรายในลำไส้ ในปี 1930 เขาประสบความสำเร็จในการเพาะเลี้ยงแบคทีเรียกรดแลคติกที่แข็งแรงพอที่จะอยู่รอดในน้ำย่อยและน้ำดี ซึ่งมีประสิทธิภาพในระบบย่อยอาหารและสามารถเข้าถึงลำไส้ได้อย่างมีชีวิต นี้ก็คือ Lactobacillus casei สายพันธุ์ Shirota ที่เรารู้จักในปัจจุบัน
เพื่อสนับสนุนสุขภาพของคนมากที่สุด เขาจึงร่วมมือกับเพื่อนร่วมงานและเริ่มใช้แบคทีเรียกรดแลคติกนี้ในการผลิตนมเปรี้ยวที่มีราคาถูกและรสชาติอร่อย ในปี 1935 “ยาคูลท์” ขวดแรกถูกผลิตขึ้นเพื่อจำหน่ายอย่างเป็นทางการ
เหตุผลที่ “ยาคูลท์” มีจำหน่ายเพียงแค่ขนาดเดียว
เหตุผลที่ “ยาคูลท์” ยังคงมีเพียงแค่ขนาดเดียว มานานถึงทุกปัจจุบันเนื่องจากทุกขวดมี Lactobacillus casei สายพันธุ์ Shirota มากถึง 30 ล้านตัว จำนวนที่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกายและระบบขับถ่ายของมนุษย์ การควบคุมปริมาณนี้ช่วยป้องกันไม่ให้มีจุลินทรีย์เกินไปทำลายความสมดุลภายในร่างกาย ดังนั้น, ขนาดของขวดขนาดเล็กช่วยในการควบคุมการบริโภคและปิดผนึกไว้จนกว่าจะถึงเวลาที่ต้องการดื่ม ทำให้ “ยาคูลท์” สามารถควบคุมสุขอนามัยได้ดีกว่าขนาดใหญ่
ทำไมตัวแทนจำหน่าย “ยาคูลท์” ถึงมีแต่ผู้หญิง
นอกจากนี้, คำถามเกี่ยวกับ “สาวยาคูลท์” ตัวแทนจำหน่ายที่เป็นผู้หญิง เป็นเรื่องที่น่าสงสัย บริษัทเริ่มใช้กลยุทธ์การขายผ่าน “สาวยาคูลท์” ครั้งแรกในประเทศญี่ปุ่นในปี 1963 เพื่อให้ผู้บริโภคสามารถเข้าถึงได้ง่ายและมีความสบาย ทั้งนี้ “สาวยาคูลท์” ไม่เพียงแค่ทำหน้าที่เป็นตัวแทนจำหน่าย, แต่ยังทำหน้าที่เสมือน “เพื่อนบ้าน” ให้กับลูกค้า โดยเฉพาะในกิจกรรมการเยี่ยมผู้สูงอายุที่อาศัยอยู่เพียงลำพัง ซึ่งเป็นกิจกรรมที่เริ่มต้นจากความเข้าใจของ “สาวยาคูลท์” ที่อาศัยอยู่ในเมืองโคริยามะ จังหวัดฟุกุชิมะ ประเทศญี่ปุ่น ที่เห็นถึงความเดือดร้อนของการเสียชีวิตโดยไม่มีใครสังเกตเห็น จากนั้น, การเยี่ยมผู้สูงอายุที่อาศัยอยู่เพียงลำพังได้เริ่มขึ้น ซึ่งก่อนหน้านี้มิได้รับความสนใจมากนักจากสังคม กิจกรรมนี้ได้รับความสนใจจากหลายที่ในญี่ปุ่นตั้งแต่ปี 2020 เป็นต้นมา
“ยาคูลท์” ปัจจุบันมีการจัดจำหน่ายทั่วโลกใน 40 ประเทศ โดยที่ไม่เพียงแค่ที่จะมีการวางจำหน่ายผ่านร้านค้าปลีก, ยังมีบริการจัดส่งถึงบ้านด้วย ‘สาวยาคูลท์’ ที่ให้บริการกว่า 80,000 คนทั่วโลก. บริษัทมีส่วนแบ่งทางการตลาดประมาณ 45% ของยอดขายเครื่องดื่มโปรไบโอติก, ซึ่งเป็นหลักฐานที่ชัดเจนว่าถึงแม้จะผ่านไปเกือบศตวรรษ แต่ ‘ยาคูลท์’ ยังคงเป็นหนึ่งในเครื่องดื่มที่ครองใจผู้คนทั่วโลกได้มาตลอดเวลา